Radio 2 tuindag in Bokrijk

 

We kijken al weken uit naar de Radio 2 tuindag in Bokrijk op 1 mei. Op de grasvelden en de wandelpaden rond het openluchtmuseum en het arboretum van Bokrijk stallen meer dan 200 standhouders hun bloemen, kruiden, groentenplanten en fruitboompjes uit. Een walhalla voor moestuiniers. Je betaalt geen inkom, enkel 7 euro parking, maar wij wonen heel dicht bij Bokrijk en weten dat dus de reguliere parkeerplaatsen te omzeilen 😉

De standjes staan er van 8u00 tot 18u00, maar wanneer wij arriveren rond 10u hebben de vroege vogels al van alles weggekaapt en zijn sommige erg gewilde items reeds uitverkocht. Trek een hele dag uit voor dit event, want je blijft er uren rondwandelen. Eens thuis ben je doodop en dan besef je dat je al die planten ook nog moet inplanten… Fuck! 😀

Voorzie een kar op wieltjes om je plantgoed in rond te rijden tijdens het shoppen en neem genoeg geld mee, of voor degenen die zich niet kunnen beheersen, nét niet ;-). Wij gaan op stap met de draagzak voor de baby en de luiertas. Voor het koopwaar hebben we  de buggy en een stevige herbruikbare winkelzak bij. Onze chihuahua gaat ook mee en heeft het de hele dag druk met andere honden te begroeten.

Mijn buit van dit jaar is uiteraard groter dan voorzien, vooral de tomaten. Vooraf maakte ik een overzicht van de tomatensoorten die ik nog graag zou willen, om de variëteiten ter plaatse gemakkelijker te kunnen kiezen, want ik merkte op de plantenruildag van Velt dat uitsluitend kiezen op basis van uitleg en een naam heel moeilijk is. Echter, ik heb weer teveel de streefteef uitgehangen, want de meeste kwekers hadden bij elke plant een fotootje staan van hoe de tomaat eruit ziet. Héél handig en vooral…. verleidelijk! Ik koop natuurlijk enkele soorten die niét op mijn oorspronkelijke lijstje staan, omdat ze er zo leuk uitzien. Soorten die ik op voorhand al wou zijn een oranje kerstomaat (cherrytomaat oranje), een zwartrode kerstomaat (black cherry kerstomaat), een groene middentomaat (green copia) en een witte vleestomaat (white wonder). Ik laat me bijkomend verleiden door een gele kerstomaat (yellow pygmee), een rozige kerstomaat (dwarf artic rose) en een rood-groen gestreepte tomaat (violet jasper) en krijg na wat gepingel zelfs een geel-groene kerstomaat (green grape) gratis.

Familie van de tomaat, maar er verder weinig op gelijkend is de boomtomaat. Ik laat me verleiden door de rijkelijk klinkende naam en zoek thuis meer informatie op. Ah afknapper, dit is eigenlijk een tamarillo-plant en die vruchten lust ik niet! Maar met een beetje geluk verpruts ik hem wel. 😉 En anders zal ik wel liefhebbers vinden om de vruchten aan uit te delen.

Enkele medicinale planten die nog op mijn verlanglijstje staan zijn echinacea en passiflora incarnata, allebei: check! Passiflora oftewel passiebloem is een klimmer met prachtige bloemen en heeft een vergelijkbaar effect met valeriaan op het zenuwstelsel, maar dan zonder de verslavende eigenschappen. Rode zonnehoed oftewel echinacea, is eveneens een medicinale plant met mooie roze bloemblaadjes en tegelijk ook een bijenlokker. Er zijn verschillende variëteiten te koop bij meerdere kramen, met sterk prijsverschil. Ik neus even rond en koop twee potjes met verschillende plantjes waar de prijs-kwaliteit volgens mij wel oké zit.

Nog een kruidje waar mijn oog op valt en waar de bijen dol op zijn, is de bergamotplant. Dit is een aromatische vaste plant, waarvan de bladeren gebruikt worden in thee. Ik had er al ééntje, maar het heeft de winter niet overleefd dus mag vervangen worden. Deze plant is ook weer in allerlei kleuren verkrijgbaar. Ik ga voor roze, girly all the way!

Russische smeerwortel heeft mijn enthousiasme weten te winnen sinds de plantenruildag. Na enig opzoekwerk blijkt dit een superplant te zijn, dus ik koop er nog eentje onder het motto: ééntje is geentje.

Vorig jaar kocht ik een heel klein pecannoten-boompje (lees: pietluttig takje) op de Radio 2 tuindag en heb hem verkeerd geplaatst. Te weinig licht, teveel concurrentie van lelietjes-van-dalen, klimop en de omstaande bomen. Resultaat: kapoet! Ik had toch graag pecannoten in de tuin, want die zijn zo duur in de winkel… Gelukkig stonden diezelfde kwekers er dit jaar weer en kon ik een veel grotere pecannotelaar kopen. Poging twee.

Een hebbedingetje lijkt mij de oerkomkommer. Het fotootje spreekt vooral mijn man aan. Een stoere grootstekelige gele augurk, zo ziet het eruit. Ik vind dat je elk jaar een paar nieuwe dingen moet proberen. Dit is nét zoiets, een specialleke. Hebbes! In het kader van diezelfde filosofie valt mijn oog op enkele knolplantjes. Yacon kreeg ik al gratis bij de lente-opruiming in het plantencentrum hier in de buurt, maar die knolletjes bleken onbruikbaar. Ze zijn overwinterd in zompig natte potgrond in plaats van opgegraven te worden en droog en vorstvrij bewaard te zijn. De knolletjes waren zo rot als moes. Jammer! Ik koop vandaag een plantje, want ik had er me toch zo op verheugd.

Een ander knolletje wat mijn aandacht trekt is de oca. De marktkramer, een enthousiaste hippieverschijning, geeft graag informatie over al de speciallekes die hij verkoopt en nodigt ons alvast uit voor een andere tuindag half mei. Hij heeft een zestal variëteiten zoete aardappel en een viertal variëteiten van de oca te koop. Topkraam dus. Drie barbie-roze oca-knolletjes (variëteit ‘bubblegum’) lonken naar mij en ik ben te nieuwsgierig naar hoe het zal groeien en smaken om te weigeren.

We passeren uiteraard ook langs het retrobusje van de Madammen van Radio 2 voor de freebie zaadjes van bijenbloemen. Wat ik leuk vind, is dat er op het pakje vermeld wordt welke zaden erin zitten. Vaak heb je daar het raden naar bij zadenmixen en begin dan maar eens onkruid te verwijderen tussen de zaailingen. De hel! Ik heb vorige week ook al een zakje zadenmix ontvangen in het kader van een soortgelijke actie van Groen!, maar de bijtjes hebben het moeilijk. Dus hoe meer van dergelijke initiatieven hoe beter. Ik maak graag nog wat extra plaats vrij voor deze bloemen om de zoemende diertjes te vertroetelen, want fruit en groenten kweken zonder bijen is zéér moeilijk.

Tussendoor steken we een frietje met een dikke kwak saus, op lange picknicktafels in open lucht. De frietjes warmen ons opnieuw een beetje op, want de zon heeft vandaag zijn kat gestuurd en ik ben blij dat ik mijn winterjas heb aangedaan. Voor de baby hebben we uiteraard een Rapley-verantwoord alternatief meegebracht.

Als laatste stoppen we aan een cactussenkraam om “levende stenen” te halen voor mijn zusje, die vandaag niet mee kon. Daarna drinken we nog een Fanta-ke, herschikken onze buit in de zakken en beginnen aan de wandeling naar de auto. We zijn uitgeteld, maar voldaan. Tot volgend jaar!

 

 

Paardenbloemensiroop

Ingrediënten voor 250 ml siroop:

• 300 open bloemhoofdjes van de paardenbloem
• 300 gram suiker
• 1 liter water
• 1 biocitroen

Dit recept is gebaseerd op een recept van Find your Nature, mits kleine aanpassingen. Doe 1 liter water samen met de bloemhoofdjes en de in stukken gesneden biologische citroen in een kookpot en breng aan de kook. Laat 1 tot 2 minuutjes zachtjes koken en haal van het vuur. Zet een deksel op de pot en laat 24 uur rusten. Zeef het mengsel in een fijne zeef of vergiet met neteldoek in en vang het sap op. Druk het sap uit de achtergebleven bloemhoofden door met een pollepel in de zeef te duwen of wring de neteldoek uit.

Breng het sap aan de kook met het suiker en laat 15 minuten zachtjes doorkoken.

Vul gesteriliseerde potjes met een conservendop tot aan de rand af met de siroop en laat ondersteboven afkoelen, zodat het potje vacuüm trekt. De siroop is ongeopend enkele maanden houdbaar in de frigo. Eens geopend, gebruik je hem best meteen op. Voeg een flinke scheut siroop toe aan bruiswater om je eigen paardenbloemenlimonade te maken.

Héérlijk!

 

Vanille handscrub – DIY kerstcadeau

Met de feestdagen voor de deur ben ik nog op zoek naar enkele last-minute cadeautjes. Dit jaar geef ik ook een paar zelfgemaakte dingen, zoals deze handscrub met vanillegeur. Vanille is een neutrale geur die zowel voor mannen als vrouwen gebruikt kan worden en verzorgingsproducten zijn een ideaal cadeau voor iemand die alles al heeft. Ik vond dit recept op het internet, maar veranderde de verhoudingen. Breng de scrub aan op een natte huid en maak cirkelvormige masserende bewegingen. Spoel af en dep de huid droog met een handdoek.

Voor 1 portie heb je nodig:

• 125 gram witte kristalsuiker
• 112 gram bruine kandijsuiker
• 5 el gesmolten kokosolie
• 2,5 tl vanille-essence

Voeg alle ingrediënten samen in een ruime kom en meng met je handen. Giet over in een mooie pot met luchtdicht deksel en klaar! Nog gemakkelijker kan niet, toch? 🙂 Deze scrub kan je enkele maanden bewaren en ruikt heerlijk.

 

 

Vlierbessensiroop

Herfst, de tijd van de vallende bladeren, korte dagen, vreselijke verkoudheden en grieperige symptomen. De koude is nog maar een paar dagen in het land en ik heb het al zitten. Snipverkouden en keelontsteking. Het wordt dus hoog tijd om mijn vlierbessen van eigen kweek, die ik eind augustus heb ingevroren, uit te halen en te verwerken. Ik heb destijds alle schermen van mijn vlier geplukt en de zwarte bessen van de takjes afgeritst met een vork. Het is 125 gram, niet slecht als je weet dat ik de struik pas deze lente heb aangeplant. Genoeg voor een half potje siroop. Normaal pluk je een ganse emmer vol schermen om een paar potjes in stock te hebben voor de winter, maar daar had ik met mijn newborn dit seizoen geen tijd voor. Wat heb je nodig? Rijpe vlierbessen, water, ruwe rietsuiker, een paar takjes tijm en/of rozemarijn, een kaasdoek of passe-vite en een bokaaltje met een schroefdeksel om de siroop in te bewaren.

Doe de vlierbessen in een kookpot en voeg net zoveel koud water toe totdat de besjes onder water staan. Breng aan de kook en stoof ze een twintigtal minuten op een zacht vuur totdat ze gaar zijn. Voeg eventueel extra water toe tijdens het stoven.

Giet de bessen en het sap over in een kaasdoek of passe-vite met een kom eronder en knijp zoveel mogelijk sap uit. Tip: draag handschoenen want vlier doet je handen paars verkleuren.

De verhouding sap (centiliter) en suiker (gram) is 2:1. Breng het sap, ruwe rietsuiker en enkele takjes tijm en een tak rozemarijn aan de kook. Roer zodat de suiker op lost. Vis de kruidentakjes eruit. Giet het mengsel meteen in gesteriliseerde bokaaltjes. Vul af tot aan de rand, draai het schroefdeksel erop en zet ondersteboven op een propere handdoek. Wanneer de potjes afkoelen, trekken ze vacuüm. Eens koud mag je ze weer omdraaien en blijven ze ongeopend ongeveer 6 maanden goed.

Goudsbloem – van zaad tot zalf

De goudsbloem (calendula officinalis) is een oranje eetbare bloem met margriet-achtig uitzicht, die iedereen in zijn moestuin zou moeten hebben. De bloemblaadjes worden in de keuken gebruikt om gerechten een gelige kleur te geven, maar ook als medicinaal kruid.  Ze doen dienst als ontstekingsremmer en zijn in staat virussen en bacteriën te doden en wondgenezing te stimuleren. De goudsbloem is daarom heel geschikt voor uitwendig gebruik bij snijwonden, huidontstekingen en brandwonden, aldus het ESCOP (European Scientific Cooperative on Phytotherapy). En laat ik nu net een ingegroeide nagel hebben die heeft gezorgd voor een pijnlijke ontsteking van mijn teen! Gelukkig is goudsbloem standaard aanwezig in mijn kruidentuin en maakte ik er onlangs nog een zalfje van dat zijn doel niet heeft gemist. Smeer ’s avonds een dikke laag op en rond het ontstoken gedeelte, een steriel gaasje erover en slapen maar. De volgende dag zag ik al resultaat!

Goudsbloemen zijn éénjarige planten die behoren tot de familie van de asteraceae en worden 40 tot 50 cm groot. Er bestaan verschillende variëteiten van de goudsbloem en zaden zijn gemakkelijk te vinden in de meeste tuincentra. Dit moestuinjaar kocht ik een zakje van de variëteit calendula officinalis ‘nova’ aan in de webshop van Vreeken’s zaden en zaaide ze in volle grond begin april in mijn kruidentuin. Je kan er ook voor kiezen om ze op te nemen in de wisselteelt van je moestuin in het perk met bladgroenten. Een drietal maanden later verschijnen de eerste bloemen.

Om voldoende bloemblaadjes te verzamelen, pluk je de bloemen die open zijn regelmatig af zodat er nog geen zaad vormt. Op die manier stimuleer je de plant om meer bloemen te maken. Pas halfweg augustus laat je hier en daar enkele bloemen staan die je laat afrijpen tot zaad voor het jaar nadien. Van de bloemen bewaar je enkel de bloemblaadjes en droog ze op een zonnige zomerdag in een zwart brownie-bakblik of donkere braadslee zonder rooster. Een donker blik vangt meer warmte op van de zon en de opstaande wanden voorkomen dat de blaadjes weggeblazen worden door de wind. Ze zijn droog genoeg wanneer je er met je hand door kan gaan en ze een ritselend geluid maken. Dit kan enkele zonnige dagen duren, afhankelijk van de luchtvochtigheid. De gedroogde blaadjes blijven hun medicinale eigenschappen ongeveer een jaar bewaren. Wanneer er het volgend seizoen weer verse bloemen zijn, is het de bedoeling dat je de oude vervangt.

Wanneer je goudsbloemzaden wilt oogsten voor het komende moestuinjaar, laat je zoals eerder gezegd enkele bloemen aan de plant staan. Na een tijdje zullen er onder de bloemblaadjes verschillende groene boogvormige zaden vormen. Laat de bloem nog aan de plant hangen totdat ze volledig verwelkt en verdroogd is. Nu hebben de zaden een beige-bruinige kleur en lijken een beetje op kleine gekrulde tentakels van een inktvis. Ze voelen houterig aan en zijn rijp. Pluk ze op een droge dag, zodat de zaden niet beschimmelen of laat ze aan de plant hangen zodat ze zichzelf kunnen uitzaaien.

Wat kan je nu doen met je zorgvuldig gedroogde bloemblaadjes? Mijn voorkeur gaat naar het maken van een boterige goudsbloemzalf die gemakkelijk smeerbaar is en zich goed op de huid vasthecht. Daarvoor heb je slechts drie ingrediënten nodig: goudsbloemblaadjes, biologische (olijf)olie en bijenwas. Eerst maak je goudsbloemolie door de blaadjes koud te macereren. Stop alle goudsbloemblaadjes in afsluitbare glazen pot en overgiet ze met olie. Ik gebruik meestal biologische olijfolie, maar ook andere neutrale oliën zoals amandelolie en zonnebloemolie zijn geschikt. Zorg dat alle blaadjes volledig ondergedompeld zijn in de olie, want blaadjes die in aanraking komen met de lucht kunnen gaan schimmelen en dan heb je al die moeite voor niks gedaan. Zet de olie een drietal weken op een zonnige, warme plek en schud regelmatig. Zeef de olie daarna door een neteldoek en knijp de blaadjes uit. De olie krijgt een wat oranje kleur. De verhouding olie en bijenwas bepaalt hoe hard of smeerbaar je zalf zal worden. Meer bijenwas zorgt voor een balsemachtige zalf en minder voor een zachte zalf. Ik gebruikte de verhouding 1,5 tl bijenwas op 50 ml gemacereerde goudsbloemolie. Steriliseer een paar kleine potjes om je zalf in te bewaren, door ze een paar minuten uit te koken in een pot met water op het fornuis. Doe vervolgens de olie en de bijenwas samen in een au-bain-marie en laat de bijenwas smelten. Haal van het vuur en giet de hete massa voorzichtig in de potjes. Door af te koelen krijgt de zalf zijn uiteindelijke consistentie. De zalf is 3 tot 6 maanden houdbaar.